Tôi gay gắt phê bình cô luật sư – hành động có ý thức của tôi. Đồng thời lúc đó tôi đang hội thoại với shadow của chính mình – hành động vô thức của tôi & tôi không hề nhận thức được điều này.
Góc khuất là những thứ khó chấp nhận bởi không chỉ xã hội mà còn của chính chủ thể. Góc khuất bao gồm sự đố kỵ, lòng tham, định kiến, sự thù ghét và tính hung hăng (Carl’s Jung, nhà tâm lý học Thuỵ Sỹ). Vậy là rõ rồi. Tôi định kiến với bệnh câu chữ, nhiều chữ, khó hiểu, thiếu trong sáng trong giao tiếp. Tôi ngầm hiểu rằng mình cần phải sửa. Và khi gặp những người giống tôi, tôi khó chịu với họ. Và tôi không hề nhận thức ra rằng tôi đang khó chịu với chính dark side của mình. Khi khó chịu với người khác, nguyên nhân có phải chỉ vì chúng ta nhìn thấy góc khuất của mình?
Có lẽ cần phân biệt hai trạng thái cảm giác ở đây. Cảm giác khó chịu – feeling of discomfort. Tôi thấy khó chịu trong người. Ví dụ tôi thấy khó chịu, bứt rứt vì ai đó dài dòng, câu chữ khó hiểu. Nhưng tôi không tức giận, tôi không bất bình với người đó. Hành động của tôi gay gắt với người khác, nhưng feeling của tôi lại diễn ra bên trong. Tôi thấy mình trong hành vi của người khác dù vô thức. Đây là trường hợp ví dụ tôi kể ở trên.
Cảm giác bất bình tức giận – feeling of angry. Tôi bất bình với những người giả dối lươn lẹo sống đạo đức giả. Nhưng tôi không khó chịu bứt rứt trong người. Feeling của tôi hoàn toàn hướng ra bên ngoài. Tôi không thấy mình trong hành vi của người khác. Đây không phải là trường hợp ví dụ tôi kể ở trên.
Chúng ta sẽ hiểu bản thân rõ hơn, hiểu sâu con người bên trong của mình hơn khi chúng ta gặp cảm giác khó chịu, khi chúng ta thấy ghét người khác. Nếu tôi nhận thức được “góc khuất vô thức” của mình thì trong trường hợp trên tôi sẽ bớt gay gắt với cô luật sư đối tác. Thực tế trong cuộc sống hàng ngày và trong công việc, tình huống tương tự như thế này vô cùng nhiều.
Thử dừng lại khoan phán xét, anh chị đang nói với mình phải không? Nếu anh chị thấy bứt rứt feeling of discomfort, thì đích thị rồi đó. Tại sao có những người suốt ngày than phiền, lúc nào cũng thấy họ khó chịu, phán xét? Họ có thể không nhận ra, hoặc nhận ra nhưng không dám đối diện với góc khuất của họ. Ngước lại có những người ta luôn có cảm giác dễ chịu, nhẹ nhõm? Họ có thể đã nhìn ra góc khuất, thừa nhận nó, sửa chữa nó và sống chung với nó. Khi hiểu bản thân hơn, chính xác là hiểu góc khuất bên trong, chúng ta sẽ tự khắc sẽ dễ đồng cảm hơn. Rất đơn giản.
Vấn đề là chúng ta có dám đối diện với góc khuất của chính mình hay không. Có gì xấu đâu khi biết mình cũng có tính xấu.